Champagneregels

• Champagne mag alleen gemaakt worden in de Champagnestreek. De enige regio ter wereld die focust op alleen mousserende wijn.
• Gemaakt volgens de Méthode Traditionelle.   
• Van alleen de 7 Champagnedruiven, en die druiven worden met de hand geplukt. 
• De flessen hebben minimaal 15 maanden in de kelders gerijpt. 
• Maximale opbrengst van 102 liter voor elke 160 kilo druiven.
• In de wijngaard moeten wijnstokken kort gesnoeid worden via het Royat, Chablis of Guyot systeem.
• De Champagnewijnen mogen zelfs alleen in ruimtes gemaakt worden waar ALLEEN Champagne verwerkt wordt. 

Dom Pérignon, NIET de uitvinder van mousserende wijn

Een bekend verhaal is dat monnik Dom Pérignon Champagne heeft uitgevonden. Dit verhaal is twijfelachtig omdat uit steeds meer documenten blijkt dat een Engelsman de mousserende wijn al had geproduceerd.

Sterker: Dom Pérignon probeerde in eerste instantie de bubbels in de wijn weg te werken, omdat de flessen steeds explodeerden door de hogere druk van de tweede gisting.

Maar wat deed Dom Pérignon dan wel?

• Hij begon in 1668 met de productie van wijnen in de Champagnestreek.
• Hij is de uitvinder van de 2e gisting op fles. Deze ontdekking maakt hem de grondlegger van Champagne zoals wij die nu kennen.
• Hij maakte als eerste witte wijn van blauwe druiven. 
• Hij ontwikkelde de Méthode Traditionelle (vóór 1994 bekend als de Méthode Champenoise).
• Hij bedacht de muselet: door het vastzetten van de kurk met ijzerdraad bleef de druk in de fles. (Daarvoor werden flessen nog afgesloten met hout). 
• Hij maakte de flessen dikker, en verlaagde de druk - waardoor de flessen niet meer explodeerden. 

In zekere zin is hij dus wel de uitvinder van Champagne, in ieder geval de variant die wij vandaag de dag kennen. 

De meeste Champagnes zijn subtiel, met een fluweelzacht mondgevoel en aroma's van appel, amandel, citroen, room en toast.

Een typische Champagne is een blend van drie druiven: Chardonnay, Pinot Noir en Pinot Meunier. Maar er zijn 7 soorten toegestaan. De druiven hebben allemaal een eigen karakter en smaak. 

De 7 Champagne druiven:

• Chardonnay
• Pinot Noir
• Pinot Meunier
• Arbane
• Petit Meslier
• Pinot Blanc
• Pinot Gris

Chardonnay

Appel, marsepein, zure room en citroen. De beste 100% Chardonnay komt van de Côte des Blancs, een heuvel van krijt en kalksteen die 250 meter hoger ligt dan omringende dorpen. 

Pinot Noir

Een rijkere en fruitigere stijl. Herken frambozen & kersen. Veel Pinot Noir komt uit Montage de Reims. De hellingen hier vangen zoveel zon, dat rode druiven er goed groeien. 

Pinot Meunier

Champagne's met veel Pinot Meunier zijn rijk, met aroma's van paddenstoel, pruim en peer. 

Slechts 0.3% - 99 hectare -  van de 33.000 hectare wijngaard zijn met andere druiven dan die 'grote drie' beplant.

1. Om Champagne te maken voeg je suiker en gist toe aan een fles basiswijn, de cuvee. Die heeft al een eerste gisting gehad, waarbij de alcohol is ontstaan. 

2. De suiker en gist vergisten een tweede keer, waarbij koolzuur ontstaat: bubbels. Die bubbels kunnen niet ontsnappen aan de fles en lossen op in de wijn. 

3. Vervolgens moet het dode gistbezinksel verwijderd worden. Een uitvinding van de weduwe Cliquot, van het wijnhuis Veuve Clicquot (Veuve is weduwe in het Frans) gaf de uitkomst: de flessen langzaam draaien en kantelen, zodat de fles op zijn kop eindigt, met het gistbezinksel in de hals. Die wordt vervolgens bevroren en verwijderd. Dit noem je 'remuage'. 

4. De fles wordt opgevuld met een beetje liqueur d'expédition: een mengsel van wijn en suiker. Hoe meer suiker, hoe zoeter de uiteindelijke wijn. 

5. Daarna wordt de wijn afgesloten met een kroonkurk en muselet om de kurk op zijn plek te houden.

Lees ook: Hoe wordt mousserende wijn gemaakt?

Er zijn verschillende soorten Champagne. Herken ze aan de volgende termen op het etiket: 

Blanc de Blancs

Wit van wit. Meestal van 100% Chardonnay. Blanc de Blancs hebben gistaroma's zoals boter en toast, en fruitsmaken van citroen en appel. 

Blanc de Noirs

Wit van zwart. Een Champagne van 100% rode druiven, zoals Pinot Noir en Pinot Meunier. Blanc de Noirs hebben aardbeien- en frambozensmaken.

Rosé 

• Rosé Champagne wordt gemaakt door Chardonnay te mengen met zo'n 10% rode wijn. 
• De duurdere Saignee stijl krijgt een korte schilweking met Pinot Noir of Pinot Meunier.
• Brut rosé heeft lichte fruitaroma's van aardbei en framboos. Deze Champagnes hebben lage tannines en een hoge zuurgraad.

Vintage

Vintage Champagnes zijn blends uit 1 jaargang. Wijnmakers maken die alleen in exceptioneel goede jaren. Opvallend: toch worden er eigenlijk ieder jaar wel Vintage Champagnes gemaakt.  

Millésimé

Wat is Millésimé Champagne? Precies hetzelfde als Vintage Champagne :)

Geen extra stijl op het etiket? Dan is het een blend van de 3 grote druiven, gebruikt voor een witte Champagne. Die blend mag bestaan uit verschillende jaargangen.

1. Champagne Avenue Foch 2017 – €2,56 miljoen

In juli 2022 verbrak een magnum Château Avenue Foch 2017 alle records. Deze fles werd geveild voor 2,5 miljoen dollar, en was daarmee in één klap de duurste Champagne ter wereld.

Dit is dan ook wel een heel bijzondere fles Champagne. Hij werd verkocht met een bijbehorende NFT,  die de nieuwe eigenaar het eigendomsrecht geeft op een 'Bored-Ape Mutant' object. (Het eigendomsrecht op een digitale afbeelding, en met de aap wordt je op exclusieve feestjes uitgenodigd).

Deze unieke digitale verzamelobjecten zijn een variatie op de populaire Bored Apes afbeeldingen - en evolueren over tijd. De Mutant Bored Apes kunnen dus veranderen in een nieuwe NFT. 

Shammi Shinh is de man achter de fles. De Britse ondernemer - en fervent NFT-handelaar - haalde al eerder de krantenkoppen toen hij de Taste of Diamonds-Champagne uitbracht, die werd gekocht door de toen 19-jarige Liam Payne van One Direction.

Voor deze fles Premier Cru Champagne werkte Shinh samen met The Bored Ape Yacht Club. De fles zelf is ontworpen in samenwerking met kunstenaar Mig.  

2. 2013 Taste of Diamonds – €1,5 miljoen

Met een 19 karaats diamant in het midden van een witgouden etiket. 

3. Heidsieck Diamant Bleu 1907 – €206.250,- 

170 jaar oude Champagne uit een scheepswrak

4. Armand de Brignac Brut Gold Midas - €49.995,- 

Met 30 liter (bijna 40 normale flessen) de grootste fles Champagne ter wereld.

5. Moet & Chandon Dom Perignon Rose Gold 1996 - €39.069,- 

6 liter Champagne in een fles van witgoud. 

Hoe heet een grote fles Champagne? Nou, dat zijn er nogal wat. En het stopt niet bij een Magnum: 

• Piccolo - 187.5 ml
• Demi - halve fles, 375 ml
• Fles - de standaard van 750 ml heeft geen naam
• Magnum - 2 flessen, 1.5 liter
• Jeroboam - 4 flessen, 3 liter
• Rehoboam - 6 flessen, 4.5 liter
• Methuselah - 8 flessen, 6 liter
• Salmanazar - 12 flessen, 9 liter
• Balthazar - 16 flessen, 12 liter
• Nebuchadnezzar 20 flessen, 15 liter
• Solomon - 24 flessen, 18 liter
• Sovereign - 34 flessen, 25 liter
• Primat - 36 flessen, 27 liter
• Melchizedek of Midas - 40 flessen, 30 liter

Top 10 Beste Champagne ter wereld

1. Taittinger Comtes de Champagne 2008 - € 160,42

2. Laurent Perrier Grand Siècle No. 24 - € 152,50

3. Dom Perignon 2010 - € 197

4. Maison Mumm cuvée Lalou 2006 - € 89,10

5. Dom Ruinart Blanc de Blancs 2007 - € 189,95

6. Moët & Chandon MCIII - € 399

7. Louis Roederer Cristal 2012 - € 249,95

8. Piper-Heidsieck Rare Brut Rosé Millesimé 2008 - € 179,95

9. Laurent-Perrier Blanc de Blancs Brut Nature - € 83,90

10. Palmer & Co. Vintage 2012 - € 75,60

Deze Top 10 komt uit FINE Champagne magazine november 2021. Zij publiceren jaarlijks de 'Top 100 Beste Champagnes'.

Deze worden meerdere malen blind geproefd door een professionele jury. De punten worden dan bij elkaar opgeteld en bij grote afwijkingen wordt nogmaals geproefd. Net zolang totdat de top 100 bekend is!